Ολυμπείο, Ναός Ολυμπίου Διός (Στήλες)

Οι Στήλες του Ολυμπίου Διός, γνωστές και ως Ολυμπιείο, είναι ένα από τα πιο εμβληματικά μνημεία της Αθήνας και από τους μεγαλύτερους ναούς της Αρχαιότητας. Ο ναός ήταν αφιερωμένος στον Δία, τον επικεφαλής των θεών του Ολύμπου, και ξεκίνησε να κατασκευάζεται κατά την Αρχαϊκή περίοδο από τον τύραννο Πεισίστρατο γύρω στο 515 π.Χ.

Η κατασκευή του ναού σταμάτησε όταν έπεσε η τυραννία και οι Αθηναίοι προτίμησαν να εστιάσουν σε έργα που αντικατόπτριζαν τις δημοκρατικές αξίες της Κλασικής περιόδου, όπως ο Παρθενώνας. Οι εργασίες συνεχίστηκαν κατά την Ελληνιστική περίοδο υπό την αιγίδα του Αντίοχου Δ΄ Επιφανή, βασιλιά των Σελευκιδών, το 174 π.Χ. Ο Αντίοχος ανέθεσε το έργο στον αρχιτέκτονα Κοσσούτιο, ο οποίος σχεδίασε έναν ναό κορινθιακού ρυθμού.

Ο ναός ολοκληρώθηκε τελικά κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, όταν ο αυτοκράτορας Αδριανός επισκέφθηκε την Αθήνα και ανέλαβε την αποπεράτωσή του το 131 μ.Χ. Ο ναός είχε μήκος 110 μέτρα και πλάτος 44 μέτρα, ενώ περιβαλλόταν από 104 κίονες, ύψους 17 μέτρων, κατασκευασμένους από πεντελικό μάρμαρο. Στις μακριές πλευρές υπήρχαν δύο σειρές από 20 κίονες και στις στενές πλευρές τρεις σειρές από οκτώ κίονες.

Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο ναός εγκαταλείφθηκε και υπέστη φθορές κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Πολλοί κίονες χρησιμοποιήθηκαν ως δομικό υλικό για χριστιανικές εκκλησίες ή άλλα κτίρια της εποχής. Στη Φραγκοκρατία και την Οθωμανική περίοδο, το μνημείο παραμελήθηκε, αλλά παρέμεινε σημαντικό για τη συμβολική του αξία.

Σήμερα, διασώζονται 15 κίονες, ενώ ένας επιπλέον κείεται στο έδαφος λόγω πτώσης από καταιγίδα το 1852. Το Ολυμπιείο εντάσσεται στον αρχαιολογικό χώρο της Αθήνας και αποτελεί μέρος της ιστορικής κληρονομιάς της πόλης, με ιδιαίτερη σημασία για την κατανόηση της διαδοχικής εξέλιξης των πολιτισμών που άκμασαν στην περιοχή.