Η Ποικίλη Στοά, Αρχαία Αγορά, Αθήνα, Αττική

Η Ποικίλη Στοά ήταν ένα από τα πιο γνωστά δημόσια κτίρια της Αρχαίας Αθήνας, τοποθετημένη στη βόρεια πλευρά της Αρχαίας Αγοράς, κοντά στη σημερινή οδό Αδριανού.

Η στοά έλαβε το όνομά της από τις πολύχρωμες τοιχογραφίες που την διακοσμούσαν, φιλοτεχνημένες από διάσημους καλλιτέχνες όπως ο Πολύγνωτος και ο Μίκων. Ήταν επίσης γνωστή ως «Πεισιανάκτειος».

Η Ποικίλη Στοά ήταν ένας πολυχρηστικός χώρος, που λειτούργησε ως πολιτικό, φιλοσοφικό και κοινωνικό κέντρο. Εκεί δίδαξε ο Ζήνων ο Κιτιεύς, θεμελιωτής της Στωικής Φιλοσοφίας, από όπου προέκυψε και η ονομασία της Στωικής Σχολής. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε για πολιτικές συνελεύσεις, στρατιωτικές συγκεντρώσεις και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις.

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στην περιοχή της Ποικίλης Στοάς ξεκίνησαν το 1981, υπό την επίβλεψη της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια αυτών των ανασκαφών, κατεδαφίστηκαν δέκα κτίρια μεταξύ των οδών Αδριανού και Αστυγγός, αποκαλύπτοντας τη νοτιοδυτική γωνία της κρηπίδας της στοάς. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος του μνημείου παραμένει κρυμμένο κάτω από σύγχρονα κτίρια.

Κατά τις ανασκαφές, εντοπίστηκαν θεμέλια και αρχιτεκτονικά στοιχεία που βοήθησαν στην αναπαράσταση της μορφής της στοάς, τμήματα κιόνων από πεντελικό μάρμαρο, πιθανώς από τον δωρικό ρυθμό, καθώς και επιγραφές που αναφέρουν ιστορικά γεγονότα της εποχής. Επιπλέον, βρέθηκαν κεραμικά και νομίσματα, που επιβεβαιώνουν την οικονομική και εμπορική δραστηριότητα της περιοχής.

Για την πλήρη αποκάλυψη της Ποικίλης Στοάς, απαιτείται η απαλλοτρίωση και κατεδάφιση των υφιστάμενων κτιρίων που καλύπτουν το μνημείο. Το 2014, αναφέρθηκε ότι δύο σπίτια στην περιοχή πρόκειται να απαλλοτριωθούν, προκειμένου να συνεχιστούν οι αρχαιολογικές ανασκαφές και να αποκαλυφθεί το υπόλοιπο τμήμα της στοάς. Επιπλέον, το 2021, κατεδαφίστηκε ένα ακίνητο στην οδό Αγίου Φιλίππου, με τις ανασκαφές να προγραμματίζονται να ξεκινήσουν τον Ιούνιο του ίδιου έτους.

Παρά τις προόδους αυτές, η πλήρης αποκάλυψη της Ποικίλης Στοάς εξακολουθεί να εξαρτάται από την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων και την εξασφάλιση των απαραίτητων αδειών για τη συνέχιση των ανασκαφών.