Η τέχνη του θέατρου Σκιών, σύνοψη

Το θέατρο σκιών είναι συνώνυμο του Καραγκιόζη, ενός ήρωα από μια άλλη χώρα που ταυτίστηκε τόσο πολύ με την Ελλάδα ώστε να κατορθώσει να γίνει  έναν από τους δημοφιλέστερους ήρωες της δραματουργία της και να αριθμεί 400 θεατρικά έργα. Μεγάλη κληρονομιά για την Ελληνική γραμματεία. 

Ίσως το θέατρο σκιών να μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν το εθνικό μας θέατρο μιας και την εποχή της ακμής του στις δεκαετίες του 40 και του 50 οι παραστάσεις του μπορούσαν να κόψουν 1000 εισιτήρια, μοναδικό επίτευγμα για την εποχή σε παγκόσμια κλίμακα. Ίσως πάλι να μπορεί να διεκδικήσει αυτό τον χαρακτηρισμό λόγω της σχεδόν καθολικής αποδοχής του κεντρικού του ήρωα ως ένα απολύτως υπαρκτό πρόσωπο που είτε ζει είτε ανάμεσα μας, είτε μέσα μας. 

Το θέατρο σκιών είναι ένα λαϊκό θέατρο που παραμένει ζωντανό, που ξέρει να ελίσσεται να αφουγκράζεται και όπου χρειάζεται, να αφομοιώνει την καθημερινότητα παράγοντας παραστάσεις με καλλιτεχνική επάρκεια ικανή να σταθεί απέναντι στο πιο απαιτητικό κοινό και να το παρασύρει στην μαγεία της τέχνης του. Αυτό, αποδεικνύει χωρίς αντίλογο, τη μεγάλη καλλιτεχνική του επάρκεια και δύναμη.  

Έχει γραφτεί  ότι η τέχνη του Καραγκιόζη έχει αγγίξει τα όρια της ολοκληρίας και για αυτό δεν υπάρχουν μεγάλες αλλαγές από την εμφάνιση του μέχρι τώρα. Είναι πολύ πιθανόν να είναι αλήθεια, γιατί η δομική του διάσταση, ο ελλειπτικός του λόγος, ο ρυθμός της κίνησης, ο σκηνογραφικός διάκοσμος, οι μορφές στις φιγούρες, η μουσική,  ακόμη και οι λαρυγγισμοί του Καραγκιοζοπαίχτη, όσα δηλαδή συνθέτουν μια παράσταση, παραμένουν σχεδόν αναλλοίωτα χρόνο.

Αυτό που ουσιαστικά διαφοροποιεί μια παράσταση από μια άλλη είναι ο Καραγκιοζοπαίχτης. Αυτός ο πολυδιάστατος καλλιτέχνης που την ίδια ακριβώς στιγμή μπορεί να είναι ο σεναριογράφος, ο σκηνοθέτης, ο μίμος, ο χειριστής κάθε φιγούρας, ο τραγουδιστής. Ο άνθρωπος δηλαδή που δίνει ψυχή στα χαρτόνια, ο μάστορας. 

Ο ίδιος, πολύ πριν την παράσταση θα ζωγραφίσει τις διαφημιστικές αφίσες της, τα αναγκαία σκηνικά και τις φιγούρες που απαιτεί, θα προσαρμόσει το σενάριο στις σημερινές συνθήκες και θα κόψει την παράσταση σε σκηνές διατηρώντας μια αφηγηματική ροή τέτοια που να κρατήσει τους θεατές προσηλωμένους και έτοιμους να γελάσουν με το επόμενο αστείο. 

Οι θεατές πάντα θα περιμένουν την τιμωρία του Καραγκιόζη από τον μπάρμπα Γιώργο, ο μάστορας όμως θα αποφασίσει πότε θα την σερβίρει. Ξέρει το κοινό ότι ο Καραγκιόζης δεν θα αρνηθεί να γίνει ούτε φούρναρης, ούτε γιατρός, ο μάστορας όμως θα βρει τον χρόνο και τον τρόπο που όλα θα συμβούν και θα ξαναγίνουν φυσιολογικά αφού ο Καραγκιόζης χορτάσει την πείνα του και ξεγελάσει τον Εβραίο, τον σιορ Διονύση και τον Μορφονιό. 

Όλες οι ζωγραφιές είναι επίπεδες χωρίς φωτοσκιάσεις σαν την βυζαντινή ζωγραφική. Στη μια άκρη το Σαράι και στην άλλη η καλύβα του Καραγκιόζη, Στη μέση το λευκό της απραξίας που δηλώνει το χώρο και το μαύρο της φιγούρας που δίνει την κίνηση, την δράση. Αυτός είναι ο χώρος που θα συμβεί το θαύμα της σκιάς και τα απλά σχήματα θα μεταμορφωθούν σε τέχνη.