Οικία Πρόκλου, Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Ακρόπολη, Αθήνα

Η  ύστερο-ρωμαϊκή οικία του 5^ου αιώνα μ.Χ., γνωστή  ως «Οικία Πρόκλου» ανασκάφηκε το 1955 κατά τη διάνοιξη της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Το μεγαλύτερο τμήμα της αναπτύσσεται κάτω από τα σύγχρονα κτήρια και δεν έχει ερευνηθεί. Το βόρειο τμήμα της οικίας αποτελείτο από μια ευρύχωρη ορθογώνια αίθουσα, πλαισιωμένη από μικρότερους χώρους. Είχε περίτεχνο ψηφιδωτό δάπεδο με πολύχρωμο γεωμετρικό διάκοσμο και απέληγε στα βόρεια σε μεγαλοπρεπή αψίδα με επτά κόγχες, προορισμένες για διακοσμητικά γλυπτά.

Σε έναν από τους μικρότερους χώρους βρέθηκε ένα μικρό οικιακό ιερό στο οποίο υπήρχαν εντοιχισμένα δύο αναθηματικά ανάγλυφα. Ένα μαρμάρινο βάθρο με γλυπτές παραστάσεις χρησίμευε ως τράπεζα προσφορών η βωμός. Στο δυτικό δωμάτιο της οικίας εντοπίστηκαν κάτω από το δάπεδο τα κατάλοιπα θυσίας μικρού χοίρου προς τους θεούς του κάτω κόσμου.

Ο Πρόκλος ήταν σχολάρχης της Νεοπλατωνικής Σχολής το διάστημα 437 – 485 μ.Χ. και εξέχουσα προσωπικότητα της πόλης. Ο «βίος του Πρόκλου» μας παραδίδεται από τον φιλόσοφο και διάδοχο του στην έδρα της σχολής Μαρίνο, όπου περιγράφεται η οικία του. Την ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο ανθούσαν στην Αθήνα οι περίφημες φιλοσοφικές σχολές όπου διδάσκονταν η φιλοσοφία, η ρητορική, η γραμματική, τα μαθηματικά και η αστρονομία και φοιτούσαν νέοι από όλη τη Μεσόγειο.

Η οικία εγκαταλείφθηκε τον 6^ο αιώνα μ.Χ. όταν με διάταγμα του αυτοκράτορα Ιουστινιανού το 529 μ.Χ. απαγορεύτηκε η διδασκαλία της φιλοσοφίας και του δικαίου στην Αθήνα, διακόπηκε η λειτουργία των σχολών και οι φιλόσοφοι εκδιώχθηκαν από την πόλη.

Στο πλαίσιο των εργασιών πεζοδρόμησης της οδού από την ΕΑΧΑ ΑΕ η οικία καταχώθηκε και δηλώθηκε η κάτοψη της με σύγχρονο υλικό (μπετόν).