Η Dag Films Co (ΝΤΑΓΚ ΦΙΛΜΣ) των αδελφών Γαζιάδη

Το 1927 το σημαντικότερο πολιτιστικό γεγονός στην Ελλάδα ήταν η αναβίωση των Δελφικών εορτών από το ζεύγος Σικελιανού. Οι διήμερες εκδηλώσεις που περιλάμβαναν πολλά events ολοκληρώθηκαν με την παράσταση της τραγωδίας “Προμηθέας Δεσμώτης” που έγινε στο αρχαίο θέατρο των δελφών. Στιγμιότυπα από όλες τις εκδηλώσεις και την θεατρική παράσταση  έχουμε την ευκαιρία να τα βλέπουμε σήμερα, αφού κινηματογραφήθηκαν από την εταιρεία των αδελφών Γαζιάδη. Την DAG Films Co. 

Η εταιρεία  ιδρύθηκε  από  τους τρεις αδελφούς Γαζιάδη, τον Δημήτρη που ειχε σπουδασει φωτογραφια στη Γερμανια τον Κώστα που εργαζόταν ως οπερατέρ στις Ηνωμένες πολιτείες και του Μιχάλη.

Ο Δημήτρης Γαζιάδης κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν διευθυντής της κινηματογραφικής υπηρεσίας του Γερμανικού Στρατού. Το 1919 αποδέχτηκε την πρόταση της Ελληνικής κυβέρνησης να αναλάβει την κινηματογράφηση της εκστρατείας στην Μικρά Ασία και ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό κινηματογραφώντας διάφορα στιγμιότυπα από την δράση του. Το αποτελεσμα της εργασίας του αποτυπώθηκε σε καποιες ταινίες φτιαγμένες σαν ντοκιμαντέρ μεταξυ αυτων και ¨Η Μαχη του Σαγγάριου¨. 

Το 1921 δημιούργησε την ταινία "Το Ελληνικό Θαύμα" συνδυάζοντας δραματουργικά κάποια πλάνα από την εκστρατεία στη Σμύρνη με άλλα νέα που γύρισε με τη βοήθεια ηθοποιών, στην Ελλάδα. 

Η εταιρεία  κατάφερε να δημιουργήσει τις πρωτες αξιολογες ταινίες του βωβού ελληνικού κινηματογράφου όπως το "Έρως και κύματα" το 1928, "Αστέρω" το 1929, "Οι Απάχηδες των Αθηνών" το 1930,  "Έξω φτώχεια" το 1931.

Κάποια διαμάχη μεταξύ των αδελφών Γαζιάδη αλλά και η επικράτηση του ομιλούντος κινηματογράφου ανάγκασαν την εταιρεία σε ένα προσωρινό σχήμα και στο οριστικό κλείσιμο γύρω στο 1935. 

Η ταινία “Απάχηδες των Αθηνών”  ήταν η κινηματογραφική μεταφορά της τρίπρακτης οπερέτας του Νίκου Χατζηαποστόλου και Γιάννη Πρινέα. Διαφημίστηκε ως η πρώτη ομιλούσα και άδουσα ταινία του Ελληνικού κινηματογράφου. Η αλήθεια είναι ότι η μουσική και τα τραγούδια κατά τη διάρκεια της προβολής παίζονταν από πλάκες γραμμοφώνου.  Η Ταινία θεωρούνταν χαμένη μέχρι το 2016 που μια κόπια της βρέθηκε στη Ταινιοθήκη της Γαλλίας η οποία και ενημέρωσε μέσω του Κώστα Γαβρά την Ελληνική ταινιοθήκη. 

Η ταινία αποκαταστάθηκε ψηφιακά και η μουσική της ανασυνθέθηκε με την χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Το Σάββατο στις 15/02/2020 προβλήθηκε στους χώρους της Λυρικής σκηνής με την παρουσία ζωντανής ορχήστρας. 

Η αποκατάσταση και η προβολή της ταινίας έδειξε ότι η παραγωγή της Dag Films είχε κινηματογραφική ποιότητα εφάμιλλη εταιρειών σε χώρες με πολύ μεγαλύτερη κινηματογραφική κουλτούρα και πλουσιότερο εξοπλισμό και μέσα για την παραγωγή ταινιών.